• Startdatum:
  • 17 januari 2024
  • Cursusduur:
  • 8 dagen
  • Rechtsgebied:
  • Bestuurs(proces)recht, Criminologie, Straf(proces)recht
  • Soort:
  • Leerlijn
  • Accreditaties
  • NOVA:
  • 48

Over de opleiding
Een bijzondere specialisatieopleiding over jihadisme, terrorisme en contraterrorisme in een brede context, vanuit minstens drie perspectieven: de ideologische grondslag van het hedendaagse internationale terrorisme en jihadisme, de geopolitieke context waarbinnen dat plaatsvindt – met inbegrip van internationale betrekkingen – en de juridische aspecten van de strijd tegen dit terrorisme & jihadisme. Verschillende internationale en nationale dilemma’s, zoals de mensenrechten versus veiligheid, strafrecht versus inlichtingenwerk, Realpolitik versus mensenrechtenpolitiek of religie versus secularisme, worden behandeld. Ook zal aandacht worden besteed aan de maatschappelijke dilemma’s rondom terrorismebestrijding in een multiculturele samenleving. 

Leerdoelen

  • Kennis van het begrip terrorisme en jihadisme en waarom het wordt ingezet; 
  • De ideologische aspecten begrijpen van het hedendaagse internationale terrorisme en jihadisme; 
  • Herkennen van internationale complexiteiten bij de aanpak van terrorisme en jihadisme; 
  • Begrijpen wat het inlichtingenwerk inhoudt, waartoe het dient en wat de juridische grondslag daartoe is;
  • Begrijpen wat de rol is van NCTV bij contraterrorisme; 
  • In staat zijn om beargumenteerd keuzes te maken omtrent dilemma’s met betrekking tot het inlichtingenwerk; 
  • Herkennen van de juridische aspecten van contraterrorisme;
  • Herkennen van de ontwrichtende kracht van terrorisme op verschillende aspecten van de samenleving.

In de eerste bijeenkomst trachten wij de essentie van het begrip terrorisme te ontvouwen: wat maakt dat een ‘mass shooting’ niet als een terreurdaad wordt ervaren, maar een individuele aanslag met een ideologisch motief wel? Dit zullen we langs de historische ontwikkelingen uiteenzetten. Daardoor zijn de deelnemers in staat om een terroristische daad in juridische en politieke termen te kunnen herkennen. Terrorisme zal worden geïntroduceerd als een politieke strijdmethode. De terreurdaden worden aanvankelijk als een politieke strategie ingezet in de strijd tegen de politieke vijand, maar niet zelden verandert het terrorisme als strategie in een ultiem doel: terreur als instrument en als doel.

In de verschillende weken wordt de ideologie van het hedendaagse internationale terrorisme besproken. Dit gebeurt in uiteenlopende maar samenhangende kaders: de ideologie als zodanig, de verspreiding daarvan in Europa en kwetsbaarheid of ontvankelijkheid voor deze ideologie en de gevolgen daarvan. We zullen ons in verschillende weken focussen op het fenomeen islamisme en de ontwikkeling daarvan in de moderne tijd. Hierbij zal specifiek worden gekeken naar het salafisme – een ideologie die ook in Nederland aanhang vindt. Dit stelt de deelnemers in staat om een onderscheid te kunnen maken tussen de gewone religieuze uitingen en de staatsgevaarlijke, of strafbare uitingen dan wel handelingen. De strijd tegen het terrorisme zullen we vanuit het Europese een vergelijkend perspectief behandelen. Daarbij bespreken we verschillende specifieke gevallen en de manier waarop de democratische staten hun terrorismeaanpak hebben ingericht. We zullen kritisch kijken naar de effectiviteit van inlichtingen, bestuurlijke en justitiële aanpak van het terrorisme. 

Het hedendaagse terrorisme raakt fundamentele elementen van onze samenleving. Daarom beschouwen we niet alleen diepgaand de strafrechtelijke maar ook de bestuurlijke aanpak. Het wettelijke systeem en de rechterlijke uitspraken zijn daarbij onmisbaar. Ook voorbeelden uit andere landen zullen aan de orde komen. Tevens zullen we aandacht besteden aan de Europese aanpak: inlichtingen en politiesamenwerking in Europa. Operationele aspecten zoals het onderscheid tussen inlichtingenwerk en opsporing zullen een prominente rol innemen in dit geheel. Ook zal er aandacht worden besteden aan antidemocratische extremistische groepen, voornamelijk uit extreemrechtse hoek.

Onze multiculturele samenleving is zeer kwetsbaar voor radicalisering en islamisme. Dit kan tot ongewenste maatschappelijke reacties leiden. Daarbij komen de thema’s zoals migratie en integratie veelvoudig aan de orde. De invloed van terrorisme op de werking van grondrechten staat daarbij centraal. Terrorisme kan zorgen voor botsing tussen grondrechten, zoals bijvoorbeeld tussen vrijheid van meningsuiting en het gelijkheidsbeginsel. Tevens komen hier diverse voorbeelden van radicalisering en de-radicalisering aan de orde. De kracht en bijzonderheid van deze leergang in Leiden liggen besloten in een unieke combinatie van expertise op drie gebieden: inlichtingenwerk, recht (in het bijzonder strafrecht), en de ideologie van aan geopolitiek gerelateerd terrorisme, in dit geval de politieke islam.

Het leereffect is er niet alleen tijdens de onderwijsuren. Iedere bijeenkomst is er een netwerkmoment inclusief hapjes en een 3-gangendiner bij het karakteristieke, Leidse restaurant Het Prentenkabinet. We bieden de deelnemers een extra moment aan om met anderen in verschillende functies van gedachten te kunnen wisselen. Dit informeel leren biedt een bevorderende aanvulling op het leerrendement.

Oud-deelnemer mr. Van der Bruggen en Prof. Ellian vertellen u in deze video graag meer over de opleiding.

Toetsing
De opleiding wordt afgesloten met het schrijven van een paper over één of meerdere onderwerpen die tijdens de opleiding aan bod zijn gekomen. Afsluitend wordt dit document middels een mondeling examen besproken en wordt een cijfer toegekend. Bij goed gevolg is de cursist geslaagd voor de opleiding. De opleiding kent géén verplichte huiswerkopdrachten. Hierdoor is de opleiding uitstekend te combineren met een drukke praktijk.

Doelgroep
De opleiding is zeer interdisciplinair van aard en richt zich op deelnemers vanuit lokale overheden (zoals veiligheidsfunctionarissen), ministeries, advocatuur, het Openbaar Ministerie, de rechtelijke macht, inlichtingendiensten, marechaussee en politie, banken en verzekeraars, militairen, diplomaten, politiefunctionarissen, medewerkers contraterrorisme, extremisme en radicalisering (CTER), analisten, inlichtingenfunctionarissen, veiligheidsfunctionarissen, gemeenteambtenaren en bedrijfsleven, juristen en compliance officers werkzaam bij banken en verzekeraars. Alle overige geïnteresseerden, die verdieping wensen om beter signalen te onderkennen op het gebied van inlichtingenwerk, ideologie en recht omtrent hedendaagse internationaal terrorisme, zijn uiteraard van harte welkom om zich in te schrijven voor de opleiding. Door de interdisciplinaire aard van de opleiding kunnen cursisten in verschillende functies gedachtes met elkaar uitwisselen. Dit versterkt het leereffect van de leergang. 

Docenten
De Universiteit Leiden beschikt over juridische (waaronder internationaalrechtelijke) en criminologische expertise, en expertise met betrekking tot de ideologie van het islamisme. Het docententeam van de specialisatieopleiding terrorisme, contraterrorisme, een brede aanpak: ideologie, recht en inlichtingen bestaat uit zeer ervaren gastsprekers. Denk aan oud-minister van Justitie en Veiligheid, Ard van der Steur, Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid mr. P.J. Aalbersberg, Landelijk Officier van Justitie mr. drs. B. Den Hartigh, oud-commandant der Strijdkrachten mr. D.L. Berlijn, en prof. dr. mr. Cyrille Fijnaut. (De samenstelling van het docententeam kan nog wijzigen).

Toetsing, accreditatie en huiswerkopdrachten
De opleiding zal worden afgesloten met het schrijven van een paper over een of meerdere onderwerp(en) die tijdens de opleiding aan bod zijn gekomen. Afsluitend wordt dit document tijdens een mondeling examen besproken en wordt een cijfer toegekend. Bij goed gevolg is de deelnemer geslaagd voor de opleiding.
De opleiding is geaccrediteerd met 48 opleidingspunten van de NOvA ('PO-punten'). De opleiding zal worden afgesloten met het schrijven van een paper over een onderwerp of meerdere onderwerpen die tijdens de opleiding aan bod zijn gekomen. De opleiding wordt afgesloten met officiele diploma-uitreiking en een feestelijke borrel!

Heeft u nog vragen?
Wij beantwoorden ze graag.

Per mail: pao@law.leidenuniv.nl
Telefonisch: 071-5278666
Alle contactgegevens

Zie ook: paoleiden.nl/veelgestelde-vragen

Concept-programma

Bijeenkomst 1 – Recht en politiek: terrorisme en radicalisering
Woensdag 17 januari 2024

13:30 Ontvangst met koffie en thee
14:00 Opening
prof. dr. Joanne van der Leun  
14:30 Gastcollege
mr. Ard van der Steur
15:30 Pauze
15:45 Introductie en college 
prof. dr. Afshin Ellian
  (twee keer onderbroken door
15 minuten pauze)
20:30 Diner restaurant 
22:00 Einde bijeenkomst 1

Bijeenkomst 2 – Ideologie van aan geopolitiek gerelateerd terrorisme. Een historisch overzicht van de politieke islam: over de sharia en islamitische staatsvorming
Woensdag 24 januari 2024

13:30 Ontvangst met koffie en thee
14:00 College 
prof. dr. Afshin Ellian
  (drie keer onderbroken door
15 minuten pauze)
20:30 Diner restaurant 
22:00 Einde bijeenkomst 2

Bijeenkomst 3 – Terrorisme en internationale betrekkingen: oorlog tegen non-statelijke actoren
Woensdag 31 januari 2024

13:30 Ontvangst met koffie en thee
14:00 Gastcollege
Dick Berlijn
15:15 Pauze
15:30 Introductie en college 
prof. dr. Afshin Ellian
  (twee keer onderbroken door
15 minuten pauze)
20:30 Diner restaurant 
22:00 Einde bijeenkomst 3


Bijeenkomst 4 – Introductie Inlichtingen
Woensdag 7 februari 2024

13:30 Ontvangst met koffie en thee
14:00 College
Bart Collard MSc
15:30 Pauze
15:45 Gastcollege
prof. dr. Boaz Ganor
17:15 Pauze
17:30 College 
prof. dr. Afshin Ellian
18:30 Pauze
19:00 College
Bart Collard MSc
20:30 Diner restaurant 
22:00 Einde bijeenkomst 4

Bijeenkomst 5 – Inlichtingen in de praktijk en de sociale media
Woensdag 14 februari 2024

13:30 Ontvangst met koffie en thee
14:00 Opening college
prof. dr. Afshin Ellian  
15:15 Gastcollege
Michael Klos
17:15 Pauze
17:30 Discussie onder leiding van Ellian over sociale media en inlichtingenwerk
19:00 Workshop
Bart Collard MSc
20:30 Diner restaurant 
22:00 Einde bijeenkomst 5

Bijeenkomst 6 – Juridische kaders rond terrorismebestrijding: nationale en internationale wetgeving
Woensdag 21 februari 2024

13:30 Ontvangst met koffie en thee
14:00 College
prof. dr. Afshin Ellian  
15:00 Pauze
15:15 College
prof. dr. Afshin Ellian
  (één keer onderbroken door
15 minuten pauze)
 
16:00 Gastcollege
Jason Walters
17:00 Pauze
17:15 Vervolg Gastcollege
Jason Walters
18:00 Pauze
18:30 College
prof. dr. Afshin Ellian  
20:30 Diner restaurant 
22:00 Einde bijeenkomst 6

Bijeenkomst 7 – Strafrecht in de praktijk: jurisprudentie en strafrechtelijke vervolging van terreurverdachten
Woensdag 28 februari 2024

13:30 Ontvangst met koffie en thee
14:00 College
prof. dr. Afshin Ellian  
15:15 Pauze
15:30 College
T.A.M. (Toine) van de Ven
.D. (Dorien) Kardol
18:00 Pauze
18:30 College
prof. dr. Afshin Ellian  
20:30 Diner restaurant 
22:00 Einde bijeenkomst 7

Bijeenkomst 8 – Extremisme: de brede maatschappelijke, inlichtingen- en bestuursrechtelijke aanpak
Maandag 6 maart 2024

13:30 Ontvangst met koffie en thee
14:00 College
mr. Pieter-Jaap Aalbersberg
15:15 Pauze
15:30 College
prof. dr. Afshin Ellian
(twee keer onderbroken door
15 minuten pauze)
 
18:00 Pauze
18:30 Een mini symposium 
20:30 Diner restaurant  
22:00 Einde specialiatieoplieding

 

 

 

Programmabeschrijving

Bijeenkomst 1 – Recht en politiek: terrorisme en radicalisering
Woensdag 17 januari 2024

Docenten

  • mr. Ard van der Steur, oud-minister van Justitie en Veiligheid;
  • prof. dr. Afshin Ellian, hoogleraar Encyclopedie van de Rechtswetenschap aan de Universiteit Leiden.

Deze week zal worden besproken wat terrorisme precies inhoudt. Terrorisme zal worden geïntroduceerd als een politieke strijdmethode. De terreurdaden worden aanvankelijk als een politieke strategie ingezet in de strijd tegen de politieke vijand, maar niet zelden verandert het terrorisme als strategie in een ultiem doel: terreur als instrument én als doel. Tijdens deze bijeenkomst zal de nadruk liggen op het terrorisme in de twintigste eeuw. In dit verband zal het onderscheid tussen het klassieke terrorisme en het hedendaagse, oftewel catastrofale, terrorisme worden toegelicht. De begrippen ‘revolutie’ en ‘opstand’ zullen centraal staan en er zal ook aandacht worden besteed aan de zogeheten ‘partizanenoorlog’ in relatie tot terrorisme.

Bijeenkomst 2 – Ideologie van aan geopolitiek gerelateerd terrorisme. Een historisch overzicht van de politieke islam: over de sharia en islamitische staatsvorming
Woensdag 24 januari 2024

Docent

  • Prof. dr. Afshin Ellian, hoogleraar Encyclopedie van de Rechtswetenschap aan de Universiteit Leiden

Deze week zal de historische vorming van de politieke islam worden besproken. Er zal een overzicht worden gegeven van de belangrijke gebeurtenissen in de geschiedenis van de islam, waarbij in het bijzonder het wordingsproces van de islam onder de loep zal worden genomen. We zullen ons focussen op de verschillende verschijningsvormen van de politieke islam. Daarnaast zullen de sharia en islamitische staatsvorming worden toegelicht.

Bijeenkomst 3 – Terrorisme en internationale betrekkingen: oorlog tegen non-statelijke actoren
Woensdag 31 januari 2024

Docenten

  • Dick Berlijn, voormalig Commandant der Strijdkrachten
  • prof. dr. Afshin Ellian, hoogleraar Encyclopedie van de Rechtswetenschap aan de Universiteit Leiden.

Dick Berlijn zal tijdens deze bijeenkomst aandacht besteden aan militaire interventies en geopolitieke vraagstukken omtrent de strijd tegen het terrorisme. Tevens zal hij reflecteren op Nederlandse missies in verschillende gebieden. In het bijzonder zal er aandacht worden besteed aan de missie in Uruzgan.

In zijn werk onderscheidt emeritus-hoogleraar Bassam Tibi de politieke islam in institutioneel islamisme en jihadisme. Deze week worden deze beide vormen besproken en toegelicht. We focussen ons op de ideologie van het islamisme in de moderne tijd. Hierbij zal specifiek worden gekeken naar het salafisme – een ideologie die ook in Nederland aanhang vindt. Daarnaast zal het sjiitische revolutionaire denken van Khomeini aan de orde komen. 

Bijeenkomst 4 – Introductie Inlichtingen
Woensdag 7 februari 2024

Docenten

  • Prof. dr. Afshin Ellian, hoogleraar Encyclopedie van de Rechtswetenschap aan de Universiteit Leiden
  • Bart Collard MSc, buitenpromovendus Universiteit Leiden
  • Prof. dr. Boaz Ganor, Founder & Executive Director, International Institute for Counter-Terrorism (ICT), Ronald Lauder Chair for Counter-Terrorism, Interdisciplinary Center (IDC), Herzliya, Israel, momenteel President of the Reichman University.

Deze week zal een algemene introductie op inlichtingenwerk in relatie tot het voorkomen en bestrijden van terrorisme worden gegeven. Wat zijn inlichtingen? Hoe worden ze verzameld en hoe wordt er vervolgens mee omgegaan (de zogenaamde inlichtingencyclus)? 

Terrorisme-expert prof. dr. Boaz Ganor zal tijdens zijn gastcollege spreken over het nut van het creëren van een internationale definitie van terrorisme. Ganor zal de voor- en nadelen daarvan bespreken. Tevens zal hij ingaan op het, door middel van inlichtingenwerk, bestrijden van terroristische organisaties door invloed uit te oefenen op hun middelen en capaciteiten. Ganor zal daarbij wijzen op de complexiteiten rondom dit werk en de praktische en morele dilemma’s die dit met zich meebrengt.

Bijeenkomst 5 – Inlichtingen in de praktijk en de sociale media
Woensdag 14 februari 2024

Docenten

  • Dr. M. Klos, Universitair docent, aan de Universiteit Leiden
  • Bart Collard MSc, buitenpromovendus Universiteit Leiden
  • Prof. dr. Afshin Ellian, hoogleraar Encyclopedie van de Rechtswetenschap aan de Universiteit Leiden

Michael Klos, deskundige op het gebied van de moderne technologieën, en vooral de sociale media zal een college verzorgen over het gebruik van de sociale media voor het ondermijnen van de democratie.

Gedurende een workshop ondervindt de cursist actuele dilemma’s van inlichtingenwerk in de praktijk. Er wordt ingegaan op hoe inlichtingenmedewerkers moeten balanceren tussen mensenrechten (waaronder privacy) en hun veiligheidstaak. De student zal worden geprikkeld om daarover na te denken. De student dient vervolgens zelf keuzes te maken in dergelijke situaties aan de hand van een fictieve casus die opgelost moet worden. Daarbij zal ook aandacht worden besteed aan het fenomeen van contra-inlichtingen.

Bijeenkomst 6 – Juridische kaders rond terrorismebestrijding: nationale en internationale wetgeving
Woensdag 21 februari 2024

Docenten

  • Prof. dr. Afshin Ellian, hoogleraar Encyclopedie van de Rechtswetenschap aan de Universiteit Leiden;
  • Jason Walters.

Terrorismebestrijding is sinds de aanslagen van 11 september 2001 een belangrijk thema geworden. In dit kader is zowel op nationaal als internationaal niveau wetgeving tot stand gekomen. We zullen de wetgeving zelf, maar ook de totstandkoming en de uitwerking hiervan, in de praktijk bespreken. We focussen ons hierbij niet alleen op het nationale recht, maar ook op internationale en Europese wetgeving. Hierbij zal ook de internationale samenwerking op het gebied van terrorismebestrijding worden behandeld.

Bijeenkomst 7 – Strafrecht in de praktijk: jurisprudentie en strafrechtelijke vervolging van terreurverdachten
Woensdag 28 februari 2024

Docenten

  • prof. dr. Afshin Ellian, hoogleraar Encyclopedie van de Rechtswetenschap aan de Universiteit Leiden;
  • College T.A.M. (Toine) van de Ven, landelijk officier van justitie terrorismebestrijding, inlichtingen- en veiligheidsdiensten en werken onder dekmantel. national prosecutor counter terrorism, intelligence and security services & covert operations

  • C.D. (Dorien) Kardol (Landelijk Parket Rotterdam) Landelijk coördinerend officier CTER

Deze week zullen een aantal rechterlijke uitspraken omtrent terrorisme worden besproken. Hierdoor zal duidelijk worden hoe de wetgeving rondom terrorisme in Nederland wordt toegepast in concrete gevallen. Uitspraken onder andere in de zaken Hofstadgroep, Piranha, Context zullen hiervoor ter illustratie dienen.

Bijeenkomst 8 – Extremisme: de brede maatschappelijke, inlichtingen- en bestuursrechtelijke aanpak
Maandag 6 maart 2024

Docenten

  • mr. Pieter-Jaap Aalbersberg, de Nationale Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid;
  • prof. dr. Afshin Ellian, hoogleraar Encyclopedie van de Rechtswetenschap aan de Universiteit Leiden.

In deze week worden verschillende thema’s besproken zoals het desastreuse effect van het terrorisme op multiculturele samenleving en de ontwrichtende aspecten daarvan voor de interculturele en interetnische verhoudingen in een democratische samenleving. 

dr. Afshin Ellian Juridisch PAO Leiden
Cursusleider
prof. dr. A. Ellian
...
P.J. Aalbersberg Juridisch PAO Leiden
Docent
P.J. Aalbersberg
...
mr. Dick Berlijn Juridisch PAO Leiden
Docent
mr. D.L. Berlijn
...
Docent
B.J. Collard MSc
...
dr. Afshin Ellian Juridisch PAO Leiden
Docent
prof. dr. A. Ellian
...
prof. dr. C.J.C.F. Fijnaut Juridisch PAO Leiden
Docent
prof. dr. C.J.C.F. Fijnaut
...
Spreker
mr. C.D. Kardol
...
Docent
prof. dr. J.P. van der Leun
...
mr. Ard van der Steur Juridisch PAO Leiden
Docent
mr. G.A. van der Steur
...
Spreker
T.A.M. van de Ven
...
docent pao leiden
Docent
J. Walters
...


Volgt zo spoedig mogelijk.

€ 4.250,- (vrij van btw) inclusief, consumpties, diners en digitaal cursusmateriaal

Fulltime leden van de Rechterlijke macht en medewerkers van Openbaar Ministerie krijgen 50% korting.
Voor meer informatie over deze korting kunt u een e-mail sturen naar Juridisch PAO Leiden: pao@law.leidenuniv.nl