Leergang Artificial Intelligence voor juristen

Artificial Intelligence (AI) gaat ons leven de komende jaren drastisch veranderen. We gebruiken het nu al volop, als we online shoppen, onze smartphone raadplegen of Netflix kijken. Of het nu gaat om het stellen van medische diagnoses, gezichtsherkenning, zelfrijdende auto’s, data-analyse of het nemen van beslissingen: AI is overal. Het maakt ons leven gemakkelijker, maar de juridische kanten worden ook steeds zichtbaarder. Hoe voorkomen we ingebouwde vooroordelen, welke wetgeving geldt voor autonoom handelende robots, is onze privacy gewaarborgd, kan je menselijke waarden en morele codes in algoritmes inbouwen? Gaat AI ook het werk van juristen overnemen?

Kortom: werk aan de winkel voor juristen! Althans: voor de juristen die zich op deze toekomst voorbereiden en zich verdiepen in moderne technologie en in de juridische aspecten van AI en algoritmes. Als jurist moet u zich kunnen verplaatsen in de belevingswereld van cliënten. Of u het nu leuk vindt of niet, die wereld wordt steeds vaker beïnvloed door AI.

Over de leergang Artificial Intelligence voor juristen
De leergang Artificial Intelligence voor juristen bestaat uit een 4-daagse basiscursus en één of meerdere verdiepende specialisatiemodules naar keuze.

Basiscursus Artificial Intelligence & Recht
Met deze 4-daagse Artificial Intelligence cursus in het recht bent u in een keer bij de tijd. Aan de hand van concrete toepassingen, en zonder dat het al te technisch wordt, leert u alles wat u als jurist moet weten over AI. We beginnen met een introductiecollege waarin u krijgt uitgelegd wat AI is en hoe een data sciencist werkt.

Vervolgens gaan we, vanuit meerdere disciplines, in op de juridische en maatschappelijke vraagstukken die het toepassen van AI oproept. Welke wet- en regelgeving is van toepassing, wat is de laatste jurisprudentie? Aan de hand van een aantal concrete casussen onderzoeken we of ons bestaande juridisch kader toekomstbestendig is. Waar lopen juristen die in de praktijk met AI bezig zijn of hierover adviseren tegenaan?

Aanvullende AI specialisatiemodules
Na deze basiscursus van vier dagen over AI, de praktijk, het recht, ethiek en toepassingen van AI kiest u minimaal een en maximaal vijf specialisatiemodules.

• AI, strafrecht en veiligheid
• AI en overheid
• AI en Legal Tech (gebruik van AI in de rechtspraktijk)
• AI en gezondheid
• AI en finance

Hierdoor heeft u na het afronden van de leergang de integrale en actuele kennis die nodig is voor uw vakgebied. Het onderwijs is praktijkgericht en wordt verzorgd worden door topdeskundigen in dit vakgebied. Lees onder aan deze pagina meer informatie over de specialisatiemodules.

Doelgroep
De leergang Artificial Intelligence voor juristen een must om aan deel te nemen voor iedereen die (dagelijks) met AI bezig is en interesse heeft in de juridische en ethische vragen die het oproept.

De leergang is gericht op advocaten, bedrijfsjuristen, compliance officers, overheidsjuristen (gemeenten, provincies, rijksoverheid etc.), leden rechterlijke macht, leden openbaar ministerie, medewerkers opsporingsdiensten (FIOD, politie etc.), medewerkers overheid, toezichthouders. De leergang staat ook open voor andere academici met interesse in de juridische kant van kunstmatige intelligentie.

Hoofddocenten

• Mr. dr. Marlies van Eck, universitair docent Radboud universiteit Nijmegen en adviseur bij Hooghiemstra & Partners.
• Mr. dr. Ronald van den Hoogen, adviseur op het gebied van digitalisering, innovatie en leiderschap voor topmanagers bij de overheid.

Onder het kopje Sprekers, bovenaan deze pagina, vindt u alle docenten die een bijdrage leveren aan deze opleiding.

Overzicht specialisatiemodules

Specialisatiemodule AI, Strafrecht en Veiligheid
Het is belangrijk voor de politie en het Openbaar Ministerie om gebruik te maken van de kansen die door AI geboden worden voor betere opsporing, handhaving, dienstverlening en bedrijfsvoering, maar ook omdat criminelen geavanceerde AI gebruiken voor het plegen van strafbare feiten. Dat moet zorgvuldig gebeuren, met aandacht voor privacy en de ethische aspecten. Op verschillende plaatsen in de strafrechtsketen en in het veiligheidsdomein wordt dan ook met AI geëxperimenteerd. De Politie gebruikt AI bijvoorbeeld bij de keuzehulp die wordt ingezet bij meldingen van internetoplichting. Burgers kunnen in natuurlijke tekst een melding doen. Met AI wordt de melding geanalyseerd op volledigheid en krijgt de burger gerichte aanvullende vragen om de melding te verbeteren of compleet te maken. Ook kunnen AI-toepassingen criminele verbanden in opsporingsonderzoeken zichtbaar maken die voor een mens moeilijk, tijdrovend of zelfs helemaal niet te vinden zijn. Ook kunnen grote hoeveelheden foto’s of videomateriaal worden doorzocht en locaties of voorwerpen worden herkend op kinderpornografisch materiaal.

Het Openbaar Ministerie is, samen met de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) en het Centraal Justitieel Incasso Bureau (CJIB) het project Softwarematige collega-robots gestart. Dit project richt zich op het verkrijgen van informatie voor voorwaardelijke invrijheidstelling (VI). Het gaat om gegevens die nodig zijn om de juiste voorwaarden aan de VI te kunnen stellen en om informatie voor slachtoffers van het delict en/of nabestaanden van overleden slachtoffers. Het OM voert daarnaast een experiment uit om met AI jurisprudentie te analyseren om een officier voor te bereiden om een zaak of zitting (project Jurisprudentierobot). AI biedt ook grote kansen in forensisch onderzoek. Het wordt al gebruikt bij geautomatiseerde gezicht-, spreker- en auteur-herkenning. Verder worden zelflerende algoritmes al gebruikt in veel software, zoals beeldverwerkingsalgoritmen in Automatic Fingerprint Identification Systems (AFIS-systemen) en software voor digitaal forensisch onderzoek. Ook bij de opsporing worden toepassingen ingezet, zoals bij het detecteren of iemand zijn mobiele telefoon vasthoudt in de auto en het automatisch herkennen van wapens in afbeeldingen. Algemeen wordt erkend dat bij het ontwerpen van AI-toepassingen allerlei ontwerpbeslissingen moeten worden genomen waarvoor IT-experts moeten samenwerken met domeinexperts: onder andere juristen. Dat betekent dat juristen die zich met strafrecht en veiligheid bezighouden, enige kennis moeten hebben van AI.

In de specialisatiemodule AI, strafrecht en veiligheid leert u in korte tijd wat u als jurist moet weten over AI in relatie tot strafrecht en veiligheid. Welke experimenten vinden plaats, welke kansen en risico’s brengt dit met zich meebrengt, hoe kan ‘bias’ insluipen in datasets en rekenregels en hoe moet je, bijvoorbeeld, correlatie onderscheiden van causaliteit? Na het afronden van de specialisatiemodule AI, Strafrecht en Veiligheid heeft u de integrale en actuele kennis die nodig is voor uw vakgebied.

Specialisatiemodule AI & Overheid
Als de overheid AI gebruikt om belastingfraude op te sporen of om criminele activiteiten te signaleren, maar de gebruikte algoritmes zijn zo complex, dat niet meer valt te achterhalen hoe zij tot hun signalering zijn gekomen, mag de overheid dan in actie komen en potentiële fraudeurs en criminelen uit de systemen filteren en nader onderzoeken of zelfs vervolgen? Als de overheid een drone zou inzetten om een terrorist uit te schakelen en deze drone raakt een omstander, wie is dat verantwoordelijk voor de inzet van deze drone of voor de fout die de drone heeft gemaakt? Als de overheid AI toepast ter ondersteuning van besluitvorming, hoe weten we dan dat bij het trainen van het algoritme onbevooroordeeld en representatieve datasets zijn gebruikt om de algoritmes te trainen? Het zijn zomaar wat voorbeelden van het toepassen van AI door de overheid en de juridische vragen die dit kan oproepen. Welke gegevens mag je van een persoon vastleggen? Zijn de privacyregels uit de AVG nog bij de tijd? Wat zijn identificeerbare persoonlijke data in het licht van de mogelijkheden van AI? Welke ethische kaders moet de overheid toepassen, welke normen en waarden zijn relevant? Als AI daadwerkelijk tot maatschappelijke verbeteringen leidt, zijn de juridische kaders dan wel het meest belangrijk?

In deze specialisatiecursus AI en Overheid leert u hoe de overheid AI op dit moment inzet en welke kaders zij daarbij hanteert. Uitgangspunt is dat de overheid AI gebruikt op een manier dat publieke waarden en mensenrechten zoals het verbod van discriminatie, privacy en autonomie voorop staan en geborgd zijn. Wat zijn succesvolle toepassingen? Waar zijn grote uitvoerende overheidsorganisaties mee bezig? Hoe ziet de toekomst eruit en waar liggen kansen voor juristen? Het onderwijs is praktijkgericht en wordt verzorgd worden door topdeskundigen in dit vakgebied. Na het afronden van de specialisatieopleiding AI en Overheid heeft u de integrale en actuele kennis die nodig is als jurist met interesse in de overheid.

Specialisatiemodule AI & Legal Tech
De term ‘Legal Tech’ staat voor technologie en technologie startups die een disruptieve werking kunnen hebben op de uitoefening van juridische beroepen. Bijvoorbeeld door mensen toegang te geven tot online software waardoor het minder vaak (of helemaal niet meer) nodig is een advocaat te raadplegen. Of door platforms te ontwikkelen waardoor mensen eenvoudiger een advocaat of juridisch adviseur kunnen vinden. Legal Tech kan ook inhouden: een juridische zoekmachine waarmee je de voor jou meest relevante wetgeving, jurisprudentie en literatuur vindt. Sommigen durven nog een stap verder te gaan en verwachten dat ‘legal AI’ of een ‘robot lawyer’ in staat zal zijn taken uit te oefenen die nu door juristen of – wie weet: rechters - worden uitgeoefend.

Hoe realistisch zijn deze perspectieven? Waar staan we nu? Binnen welke termijn gaan we er echt iets van merken? Of is het al lang realiteit en hebben we de boot al gemist? Van welke toepassingen kunt u nu al gebruik maken? Natuurlijk begrijpen we dat een machine, beter dan een mens, in staat is patronen en verbanden te ontdekken in grote datasets. Maar we begrijpen ook dat computers niet uit zichzelf leren, dat samenwerking tussen ‘robots’ en mensen altijd nodig zal zijn: men spreekt van ‘supervised machine learning’.

Mocht iemand zich zorgen maken; we zullen altijd juristen nodig blijven hebben. Maar de vraag is: welke juristen? Het antwoord weten we al: de beste juristen. Het zou best eens zo kunnen zijn dat de beste juristen die juristen zijn die zich tijdig hebben verdiept in de mogelijkheden van AI en Legal Tech. Het goede nieuws is: dat bent u!

In de specialisatiemodule AI & Legal Tech vertellen de docenten u over de inzet van AI voor het verbeteren van toegang tot het recht. Wat zijn veelgebruikte toepassingen? Waar zijn de grote advocatenkantoren mee bezig? Hoe ziet de toekomst eruit, waar moeten we op investeren, welke kennis hebben we nodig? De specialisatiemodule is praktijkgericht en wordt verzorgd worden door topdeskundigen in dit vakgebied.

Specialisatiemodule AI & Gezondheid
Artificial Intelligence gaat onze gezondheidszorg de komende jaren drastische veranderen. Door grote hoeveelheden gegevens te analyseren kunnen ziekenhuisdirecties de kwaliteit optimaliseren, de productiviteit verhogen en daardoor tijd en kosten besparen. Toepassingen van AI kunnen helpen om grote hoeveelheden gegevens van patiënten te combineren en zo zorgverleners ondersteunen bij hun besluitvorming: moeten we bij deze patiënt ingrijpen of juist niet? AI kan de gezondheid van een populatie verbeteren door risico’s in kaart te brengen en doelgerichter, preventieve zorg mogelijk te maken buiten het ziekenhuis. Ook kan AI de patiënten beter informeren over hun gezondheid, zodat zij beter begrijpen wat ze willen en welke zorg zij nodig hebben. Om deze inzet van artificial intelligence in bijvoorbeeld het ziekenhuis te optimaliseren, wordt samengewerkt tussen, o.a. artsen, data-analisten, sociale wetenschappers en IT-ers. In toenemende mate ontstaat in deze processen aandacht voor juridische vraagstukken die spelen rond de inzet van AI. Hoe voorkom je dat bepaalde groepen in de samenleving uiteindelijk minder goede zorg ontvangen, hoe voorkom je ingebouwde vooroordelen in beslissingsondersteunende systemen, is de privacy bij medische gegevensuitwisseling gewaarborgd, gaat AI het werk van artsen overnemen als blijkt dat systemen in 99%van de gevallen de ‘juiste’ beslissing blijken te nemen? Kortom: werk aan de winkel voor juristen die zich hebben gespecialiseerd in het gezondheidsrecht. Althans: voor juristen die zich op deze toekomst voorbereiden en zich verdiepen in moderne technologie en in de juridische aspecten van AI en algoritmes in het gezondheidsrecht.

In de specialisatiemodule AI & Gezondheid leert u hoe algoritmes werken in de zorg. Wat zijn concrete toepassingen van e-Health? Wat zijn actuele discussies en aandachtspunten bij het toepassen van AI in de gezondheidszorg? Welke wet- en regelgeving is van toepassing, wat is de laatste jurisprudentie? Waar lopen juristen die in de praktijk van de gezondheidszorg met AI bezig zijn of hierover adviseren tegenaan?

Specialisatiemodule AI & Finance
Het gebruik van artificial intelligence in de financiële sector is de laatste jaren in een stroomversnelling geraakt. Dat is mede het gevolg van de opkomst van FinTech bedrijven die technologie inzetten om hun financiële dienstverlening en producten te verbeteren. Financiële ondernemingen beschikken vaak over grote hoeveelheden data die zeer geschikt zijn om algoritmes mee te trainen. Deze algoritmes zijn daardoor in staat data te analyseren, hierin patronen te herkennen en daardoor, bijvoorbeeld, verdachte transacties op te sporen of toekomstige situaties te simuleren of te voorspellen.

Met behulp van artificial Intelligence zijn financiële ondernemingen in staat (meer) ervaring op te doen met automatisch vermogensbeheer of beleggingsadvies, risico-inschattingen te maken, regelgeving beter na te leven of portefeuilles te beheren. Ook kan AI gebruikt worden in contact met klanten, bijvoorbeeld via chatbots.

Maar zoals u weet: het gebruik van algoritmes is niet zonder risico’s. Het kan bijvoorbeeld leiden tot uitkomsten die voor een mens achteraf lastig of niet te verklaren zijn. Kunnen toezichthouders hun taak nog wel goed vervullen? Het kan discriminatie in de hand werken of mensen beïnvloeden producten aan te schaffen met een hoog risico. Systemen kunnen gehackt en gemanipuleerd, wat op zichzelf al een fors risico vormt, maar AI-toepassingen hebben specifieke risico’s die nog weinig aandacht krijgen, zoals het manipuleren van trainingsdata of misleiding van een algoritme door aanvallen met valse data. Kortom: het is van groot belang dat juristen meekijken bij het gebruik van AI in de financiële sector. Moderne juristen die in staat zijn mee te denken en mee te bewegen in deze wereld die zelf ook nog sterk in ontwikkeling is.

In deze specialisatiecursus AI gaan experts op dit terrein in op de laatste ontwikkelingen. Wat zijn recente voorbeelden van toepassingen van AI in de financiële sector? Welke impact hebben deze, hoe ziet de toekomst er uit? Bestaat er al wet- en regelgeving die van toepassing is op AI in de financiële sector? Is er al jurisprudentie over geweest? Bestaan er al richtlijnen of aanbevelingen, goede voorbeelden misschien?

Online Leergang Artificial Intelligence voor juristen
De bijeenkomsten van de leergang vinden online plaats. Om deel te nemen aan de online bijeenkomst, hoeft u geen software te downloaden.

Enkele werkdagen voor aanvang van de bijeenkomst ontvangt u per mail informatie over toegang tot de digitale ontmoetingsruimte. De digitale ontmoetingsruimte treft u op de dag van de bijeenkomst aan in de leeromgeving van het event.

Als u inlogt in de digitale ontmoetingsruimte, worden uw camera en uw microfoon niet geactiveerd. Indien de bijeenkomst interactief is, kan de docent vragen om uw camera en eventueel uw microfoon te activeren. Vragen stellen aan de docent is mogelijk per chat of indien u dat wenst met beeld en geluid: de keuze is aan u.

U bent verantwoordelijk voor een stabiele internet-, audio- en eventuele videoverbinding. Controleer dus op tijd of dit naar behoren werkt.

Opname 
Alle bijeenkomsten van de leergang worden opgenomen. Het streven is om de opname van iedere bijeenkomst na 1 werkweek beschikbaar te stellen in de digitale leeromgeving. U kunt de bijeenkomst dus bekijken op een moment dat het u uitkomt.

Certificaat PO-punten
Om PO-punt(en) te verdienen, dient u na het webinar in de digitale leeromgeving de toetsvragen te beantwoorden. Aan de hand van uw antwoorden wordt bepaald of u recht heeft op de PO-punt(en). Instructie over het invullen van de toetsvragen en het herkansen van de toets vindt u in het instructiedocument over online onderwijs in de Mijn Juridisch PAO omgeving.

Programma Basiscursus AI & Recht

€ 1.495,00 (vier basismodules plus één verplichte specialisatiemodule)

Bij inschrijving voor de leergang is het verplicht u in te schrijven voor minimaal één van de specialisatiemodules.

Het is ook mogelijk meerdere specialisatiemodules te volgen. 
Elke aanvullende specialisatiemodule die u wenst te volgen, kost € 295,00.

U kunt bij uw inschrijving bepalen hoeveel en welke specialisatiemodules u wilt volgen.